(Ang Krideto ang aking ibibigay kay: Lucy Behrens, ito ay mula sa kanyang ECHOES OF HOME na maiksing kwento na naka sulat sa inglis, akin lamang itong isinalin sa tagalog)
Mas tahimik ang bahay kaysa sa dati. Naglalakad-lakad si Amber sa kusina, pilit iniiwasang linisin ang mga countertop. Hindi naman talaga magulo, dahil siya na lang ang nakatira roon. Napatingin siya sa bakanteng upuan ni Kate sa hapag-kainan—ang upuang dating inuupuan nito tuwing hapunan. Dalawang buwan na rin mula nang umalis si Kate papuntang kolehiyo. Hindi naman iyon ganoon katagal, pero para sa isang inang nag-iisa, parang habambuhay. Sa kanya, pakiramdam niya ay naghihintay pa rin ang bahay na makahinga nang maluwag.
Biglang nag-vibrate ang kanyang cellphone sa countertop, binibigla siya mula sa malalim na pag-iisip. Sinilip niya ang screen—si Kate.
"Hey, pumpkin," sagot ni Amber, pilit ikinukubli ang pananabik sa kanyang tinig.
"Hey, Mom." May pagod sa boses ni Kate, pero may init itong hatid na agad nagpagaan sa loob ni Amber. "Kumusta diyan?"
Simula pagkabata ni Kate, silang dalawa na lang ng ina niya ang magkasama. Matagal nang umalis ang kanyang ama, at hindi na muling nag-asawa si Amber. Pero hindi iyon naging hadlang sa kanila. Sa katunayan, lalo pa silang naging malapit sa isa’t isa, kaya naman napakahirap para kay Kate ang lumayo nang magpunta siya sa kolehiyo.
"Ang tahimik," sagot ni Amber, may bahagyang tawa. "Sabi ko nga, parang nami-miss ko ang ingay dito sa bahay. Ikaw? Kumusta ang mga klase mo?"
Sandaling natahimik si Kate bago muling nagsalita, mas mahina na ang kanyang boses ngayon. "Ang bigat, Mom... Parang ang bilis ng mga pangyayari. Natatakot akong maiwanan."
May kirot na sumagi sa puso ni Amber. Naalala niya ang sarili noong nasa kolehiyo—kahit hindi siya lumayo sa kanyang mga magulang, ramdam niya ang parehong pagkalunod sa dami ng bago: mga tao, klase, at lugar. Hindi madaling makibagay.
"Okay lang na maramdaman mo 'yan, sweetheart," sagot ni Amber, puno ng lambing ang tinig. "Hindi mo kailangang malaman ang lahat agad-agad."
Narinig ni Amber ang mahinang buntong-hininga ni Kate. Ang boses ng isang ina ay palaging may hatid na ginhawa. "Alam ko, Mom, pero pakiramdam ko dapat mas magaling na ako sa ganito. Dapat sanay na ako. Ayokong mabigo ka. Alam kong ang dami mong isinakripisyo para makarating ako rito."
Napapikit si Amber, pilit hinahaplos ang pangungulila ng anak sa pamamagitan ng kanyang tinig. "Kate, hindi mo kailangang isipin ‘yan. Mula pa noon, ipinagmamalaki na kita. Ang mahalaga, natututo ka. Hindi palaging klaro ang daan patungo sa paglago. Isang araw, isang hakbang lang, okay?"
Tahimik si Kate, at parang nakikita ni Amber ang anak niya sa dorm nito, kinakagat ang labi, nag-aalalang iniisip ang tamang sagot. Sa huli, isang mahinang tinig ang lumabas. "Miss na kita, Mom. Miss ko ang bahay. Miss ko ang mga kaibigan ko, ang mga lumang klase ko."
"Miss din kita, anak," sagot ni Amber, mas madali na ngayong sabihin ang mga salita. "Pero nandiyan ka ngayon dahil ito ang dapat mong tahakin. Alam kong kaya mo."
Muling natahimik si Kate, at alam ni Amber na kinakalma nito ang sarili. Hindi madaling lumayo, pero alam niyang kailangan itong gawin ni Kate upang lumakas at tumayo sa sariling mga paa.
"Okay lang ako," wika ni Kate, tila hindi lang ito sinasabi kay Amber kundi pati na rin sa kanyang sarili. "Kailangan ko lang ipaalala sa sarili ko na hindi ko kailangang malaman ang lahat agad-agad."
"Yan mismo ang tamang pag-iisip, sweetheart," sagot ni Amber, may ngiti sa kanyang tinig. "Lahat ng nasa kolehiyo ngayon, pareho ang pinagdadaanan mo. Hindi ka nag-iisa."
"Salamat, Mom," sagot ni Kate, mas mahina na ang kanyang boses, halatang pagod. "Mahal kita."
"Mahal din kita, anak. Huwag mong kakalimutan ‘yan. Nandito lang palagi ang tahanan para sa’yo."
Matapos ang pangakong mag-uusap silang muli, ibinaba ni Amber ang telepono. Pinagmasdan niya ang malamig na metal na hawak niya—wala na ang boses ni Kate. Tahimik pa rin ang bahay, pero iba na ang katahimikan ngayon. May kapayapaan sa loob niya.
Muli niyang tiningnan ang upuang dating inuupuan ni Kate. Alam niyang hindi kailanman mawawala ang pangungulila niya sa anak, pero may kapanatagan sa kanyang puso. Lumalago si Kate, natututo, at nagiging ganap na siyang adulto—tulad ng dapat mangyari.
Napatingin si Amber sa kanyang cellphone at nag-scroll sa mga lumang larawan ni Kate. Tumigil siya sa isang litrato mula sa high school graduation nito. Sa mata ng anak, nakita niya ang parehong ningning at kaba—eksaktong tulad ng nararamdaman nito ngayon.
Sa huli, tumayo si Amber at naglakad patungo sa kwarto niya. Dumaan siya sa silid ni Kate at sandaling tumigil. Binuksan niya ang pinto, at bumungad ang amoy na parang niyayakap siya ng presensya ng anak. Ang kwarto ay parang isang sandaling pinahinto sa panahon—hindi magalaw ang kama, may nakapatong pang sweater sa upuan, at may mga librong nakasalansan sa mesa.
Huminga siya nang malalim bago marahang isinara ang pinto. Pagdating sa sariling kwarto, nagpalit siya ng damit, humiga sa kama, at hinayaang lamunin ng katahimikan ang kanyang paligid.
Nakapikit siya, inaalala ang maliliit na sandali na bumuo sa buhay nilang mag-ina—ang mga tawanan sa kusina, ang movie nights, ang tasa ng kape ni Kate na palaging masyadong malapit sa gilid ng mesa. Ngayon, alaala na lamang ang mga iyon, pero nananatili pa rin sa kanyang puso.
Pinatay niya ang ilaw, ipinikit ang mga mata, at nagpaubaya sa katahimikan.
Mas tahimik ang bahay kaysa sa dati.
